W nowej perspektywie finansowej budżetu unijnego założonej na lata 2007-2013 zaplanowano wdrożenie nowych programów ukierunkowanych na wzrost współpracy w wymiarze transgranicznym, transnarodowym i międzyregionalnym. Utworzono nowe programy realizujące cel polegający na rozwijaniu szeroko rozumianej współpracy terytorialnej pomiędzy krajami Unii Europejskiej, który jest celem polityki spójności Unii Europejskiej.
Na realizacje programów Europejskiej Współpracy Terytorialnej w latach 2007 – 2013 przewidziano łącznie 7,75 mld euro z budżetu Unii Europejskiej. Polska na wykonanie programów Europejskiej Współpracy Terytorialnej przeznaczyła 557,8 mln euro. Dodatkowo Polska ma uczestniczyć we współpracy transgranicznej z państwami nie należącymi do Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Instrumentu Sąsiedztwa i Partnerstwa na co alokowano kwotę w wysokości 173,3 mln euro.
PROGRAMY EUROPEJSKIEJ WSPÓŁPRACY TERYTORIALNEJ
W latach 2007 – 2013 realizowane będą trzy typy programów Europejskiej Współpracy Terytorialnej:
- programy współpracy transgranicznej, których celem będzie rozwijanie wspólnych inicjatyw lokalnych i regionalnych,
- programy współpracy transnarodowej, ukierunkowanych na integrację terytorialną Unii Europejskiej poprzez wspieranie dostępności, zrównoważonego rozwoju obszarów miejskich, innowacyjność i ochronę środowiska naturalnego,
- programy współpracy międzyregionalnej, umożliwiające wymianę doświadczeń i najlepszych praktyk w zakresie m.in. wspierania innowacyjności i gospodarki opartej na wiedzy oraz ochrony środowiska.
Podstawą do wdrażania programów Europejskiej Współpracy Terytorialnej będą jednolite zasady. Zasady te mają ułatwić osiąganie zamierzonych w projektach celów. Wszystkie działania realizowane w ramach programów będą musiały być realizowane zgodnie z tymi zasadami. Zasady te będą polegały głównie na:
- utworzeniu wspólnych Instytucji Zarządzających, Certyfikujących i Audytowych,
- obowiązkowym udziale w projekcie co najmniej dwóch partnerów z różnych krajów,
- stosowaniu „zasady partnera wiodącego” w realizacji projektów,
- utworzeniu wspólnego budżetu i jednego konta bankowego dla programu,
- utworzeniu międzynarodowych Wspólnych Sekretariatów Technicznych wspierających Instytucje Zarządzające we wdrażaniu programów.
W ramach Europejskiej Współpracy Terytorialnej przewiduje się realizację następujących programów z udziałem Polski:
- współpraca transgraniczna:
- Trzy dwustronne programy na granicy polsko-niemieckiej (z udziałem Meklemburgii, Brandenburgii i Saksonii),
- Polska – Republika Czeska,
- Polska – Słowacja,
- Polska – Litwa,
- Polska – Szwecja – Dania - Litwa - Niemcy (Południowy Bałtyk),
- współpraca transnarodowa:
- Obszar Europy Środkowo-Wschodniej,
- Region Morza Bałtyckiego,
- program współpracy międzyregionalnej obejmujący całe terytorium UE.