Zgodnie z art. 36 a ust. 2 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jednolity:
Dz. U. z 2016 r. poz. 1943), kandydata na stanowisko dyrektora szkoły lub placówki wyłania się w drodze konkursu. Kandydatowi nie można odmówić powierzenia stanowiska dyrektora.
Wymogu przeprowadzania konkursu na stanowisko dyrektora nie stosuje się do szkół i placówek publicznych prowadzonych przez osoby fizyczne lub osoby prawne niebędące jednostkami samorządu terytorialnego.
Jeżeli do konkursu nie zgłosi się żaden kandydat albo w wyniku konkursu nie wyłoniono kandydata, organ prowadzący powierza to stanowisko ustalonemu, w porozumieniu z organem sprawującym nadzór pedagogiczny, kandydatowi, po zasięgnięciu opinii rady szkoły lub placówki i rady pedagogicznej.
Do czasu powierzenia stanowiska dyrektora zgodnie z ust. 2 lub 4 organ prowadzący może powierzyć pełnienie obowiązków dyrektora szkoły wicedyrektorowi, a w szkołach, w których nie ma wicedyrektora, nauczycielowi tej szkoły, jednak nie dłużej niż na okres 10 miesięcy.
Zgodnie z art.36 a ust. 6 cytowanej ustawy, w celu przeprowadzenia konkursu organ prowadzący szkołę lub placówkę powołuje komisję konkursową w składzie:
- po trzech przedstawicieli:
- organu prowadzącego szkołę lub placówkę,
- organu sprawującego nadzór pedagogiczny,
- po dwóch przedstawicieli:
- rady pedagogicznej,
- rady rodziców,
- po jednym przedstawicielu zakładowych organizacji związkowych będących jednostkami organizacyjnymi organizacji związkowych reprezentatywnych w rozumieniu ustawy o Radzie Dialogu Społecznego albo jednostkami organizacyjnymi organizacji związkowych wchodzących w skład organizacji związkowych reprezentatywnych w rozumieniu ustawy o Radzie Dialogu Społecznego, zrzeszających nauczycieli, przy czym przedstawiciel ten nie może być zatrudniony w szkole lub placówce, której konkurs dotyczy.
W odniesieniu do przedstawicieli organizacji związkowych (pkt 3), powyższy przepis jest skonstruowany w taki sposób, że pierwszy człon odnosi się wprost do NSZZ "Solidarność" jako jednolitego związku zawodowego będącego członkiem Rady Dialogu Społecznego. Druga część tego przepisu ma zastosowanie do ogólnopolskich reprezentatywnych organizacji członkowskich zrzeszających nauczycieli, które wchodzą w skład konfederacji będących członkami Rady Dialogu Społecznego - czyli OPZZ i FZZ. Dlatego też w przypadku konfederacji będących reprezentatywnymi w rozumieniu ustawy o Radzie Dialogu Społecznego stronami uprawnionymi do wskazania przedstawiciela do komisji konkursowej w danej jednostce samorządu terytorialnego są ogólnopolskie reprezentatywne związki zawodowe zrzeszające nauczycieli i wchodzące w skład FZZ.
Mając na uwadze powyższe jednostki samorządu terytorialnego w celu powołania komisji konkursowej do wyboru dyrektora szkoły lub placówki oświatowej winni wystąpić o wskazanie przedstawiciela do właściwych (zrzeszających nauczycieli) ogólnopolskich organizacji związkowych będących członkami Forum Związków Zawodowych.
W przypadku Forum Związków Zawodowych są to organizacje (będące jego organizacjami członkowskimi):
- Wolny Związek Zawodowy „Solidarność – Oświata”;
- Niezależny Związek Zawodowy „Solidarność”-80;
- Niezależny Związek Zawodowy Solidarność`80-Konfederacja;
- Niezależny Samorządny Związek Zawodowy Pracowników Schronisk dla Nieletnich
i Zakładów Poprawczych;
- Związek Zawodowy „Rada Poradnictwa”.
Nadmieniam, że Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w dnia 14 stycznia 2014 r. sygn. akt IV SA/Gl 1332/13, stwierdził że zgodnie z art. 36a ust. 6 pkt 3 lit. c) ustawy z dnia
7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zm.) istotne jest, aby w pracach komisji uczestniczył nie członek zakładowej organizacji związkowej zatrudniony w szkole (placówce), ale przedstawiciel organizacji związkowej obejmującej obszarem swego działania teren danej szkoły (placówki). Do składu komisji powinien być zatem powołany przedstawiciel organizacji związkowej obejmującej swym działaniem daną szkołę (placówkę),
w której konkurs się odbywa.
Ponadto zgodnie z wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach z dnia 6 listopada 2013 r., sygn. akt II SA/Ke 701/13, należy zauważyć, że z art. 36a ust. 6 pkt 3 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty 2004 r. (t.j. Dz.U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zm.) wynika, że w komisji konkursowej winni znaleźć się przedstawiciele wszystkich organizacji związkowych, których działanie obejmuje placówkę, w której przeprowadzany jest konkurs, nawet jeśli członkowie tej organizacji nie są zatrudnieni w tej placówce.
/-/ Andrzej Jankowski
Dyrektor Biura Prawnego
Forum Związków Zawodowych
