W dniu 22 maja 2017r. odbyło się kolejne posiedzenie Zespołu problemowego ds. funduszy europejskich działającego w ramach Rady Dialogu Społecznego któremu przewodniczył Zygmunt Mierzejewski. W posiedzeniu brał udział członek Zespołu Mariusz Tyl.
Otwierając posiedzenia ZM podziękował stronie rządowej za poparcie słusznych wniosków partnerów społecznych zgłoszonych podczas posiedzenia KM POWER dotyczących odrzucenia wniosku KIG o uznanie ich za partnera społecznego.
Następnie strona rządowa przedstawiła zmiany w POWER przyjęte podczas obrad KM POWER i zapowiedziała po akceptacji KE konsultacje z partnerami społecznymi zmian w SZOOP i potem planie rocznym.( dodane jest działanie tylko dla partnerów społecznych).
Tematem kluczowym posiedzenia była Przyszłość polityki spójności UE oraz rola partnerów społecznych w promocji polskiego stanowiska w sprawie przyszłego budżetu UE. Prezentacja, propozycje, dyskusja, stanowisko, mapa drogowa działania.
Opublikowano Białą Księgę Komisji w sprawie przyszłości Unii Europejskiej – 1 marca 2017 r. zakłada ona 5 scenariuszy – Kontynuacja; Nic poza jednolitym rynkiem; Ci którzy chcą więcej, robią więcej; Róbmy mniej, ale bardziej efektywnie; Róbmy razem dużo więcej niż dotychczas.
Ma zostać uzupełniona przez 5 analiz KE:
- Dokument nt. społecznego wymiaru Europy – koniec kwietnia 2017
- Dokument nt. wyzwań globalizacyjnych – połowa maja 2017
- Dokument nt. pogłębienia unii gospodarczej i walutowej – koniec maja 2017
- Dokument nt. przyszłości europejskiej obronności – początek czerwca 2017
- Dokument nt. przyszłości finansów UE – koniec czerwca 2017
Czynniki które wpłyną na kształt przyszłych WRF:
Brexit – wielkość i horyzont czasowy przyszłego budżetu, większa elastyczność budżetu, presja na zwiększenie środków przeznaczonych na inne instrumenty i fundusze dedykowane innym niż spójność celom, wzrost udziału instrumentów zwrotnych , wzmacnianie instrumentów sektorowych i preferencja w kierunku zarządzania centralnego (uproszczenie systemu wdrażania), silniejsze powiązanie polityki spójności z zarządzaniem gospodarczym, kwestia europejskiej wartości dodanej w działaniach/inwestycjach wspieranych z budżetu UE
Strona rządowa potwierdziła, że Konsultacje publiczne projektów rozporządzeń dla funduszy PS wstępnie planowane na marzec są opóźnione , brak dokumentu, który stanowiłby punkt odniesienia dla debaty nt. przyszłości polityki spójności – Raport Kohezyjny planowany jest na jesień 2017., brak dedykowanej grupy/platformy do eksperckiej dyskusji nt. przyszłości polityki spójności.
W rezultacie MR pracuje nad wstępnym stanowiskiem biorąc pod uwagę: debatę dot. przyszłego WRF, zapoczątkowaną przeglądem WRF 2014-2020, debatę dot. Agendy ONZ 2030, debatę dot. uproszczeń związaną z procesem nowelizacji rozporządzeń dla funduszy strukturalnych w obecnej perspektywie w ramach tzw. Omnibus regulation, SOR , prowadząc debatę na innych forach np. w ramach PREZ PL w Grupie Wyszehradzkiej
Plan działań:
- Nieformalne spotkanie ministrów odpowiedzialnych za politykę spójności – 8-9 czerwca br., Malta – dyskusja nt. przyszłości PS
Spotkanie podsumowujące PREZ PL w Grupie V4 w zakresie polityki spójności – 14 czerwca br., Warszawa, uczestnictwo Komisarza Oettingera (format V4+4)
- Forum kohezyjne - 26-27 czerwca
- Raport kohezyjny – jesień 2017
- Listopad 2017 – posiedzenie Rady ds. Ogólnych dedykowane polityce spójności
Podczas dyskusji szeroko omówiono poszczególne propozycje strategiczne i operacyjne:
Zarządzanie dzielone - gwarantuje współodpowiedzialność oraz współpracę między Komisją, państwami członkowskimi i regionami UE - konieczne utrzymanie wdrażania PS w tym modelu przy jednoczesnym jego usprawnieniu – zwiększeniu zaufania i współpracy na wszystkich szczeblach
Zorientowanie na rezultaty – monitorowanie wskaźników, ramy i rezerwa wykonania - potrzebny jest odpowiedni kompromis pomiędzy zorientowaniem na rezultaty, które powinno zostać wzmocnione, a poziomem zaufania i kontroli, w tym przede wszystkim kontroli finansowej
Podejście terytorialne - umożliwia dostosowanie inwestycji do kontekstu regionalnego czy lokalnego powinno zostać zachowane, gdyż daje szansę stymulowania wewnętrznych potencjałów rozwojowych i przezwyciężenia strukturalnych przeszkód stojących na drodze rozwoju regionów . Powiązanie polityki spójności z reformami strukturalnymi – silniejsze powiązanie z (odpowiednimi) Country Specific Recommendations i semestrem europejskim.
Elastyczność polityki spójności - poprzez: wprowadzenie możliwości szybkiej ścieżki zmian w programach, stworzenie rezerwy środków na dodatkowe priorytety UE/nieprzewidziane zdarzenia, koncentracja tematyczna – w jaki sposób ją wzmocnić, aby zapewnić efektywne wydatkowanie środków, zasada proporcjonalności i zróżnicowane podejście, uproszczenia - harmonizacja zasad wdrażania funduszy UE – między funduszami PS?, między funduszami różnych polityk UE?; jak najszersze stosowanie uproszczonych metod rozliczania, rola instrumentów finansowych.
ZM podsumowując wyraził przekonanie, że zgodnie z ustaleniami partnerzy społeczni będą uczestniczyć w tym temacie od samego początku jego powstawania. Nasi przedstawiciele będą uczestniczyć w spotkaniach tak w Polsce jak i w UE ( podsumowanie raportu kohezyjnego). Trzeba na spotkaniu warsztatowym ustalić zasady promocji osiągnięć w obecnym okresie programowania jak również dążyć do osiągnięcia wspólnego stanowiska wraz z samorządami przedstawianego i promowanego w UE.
Zygmunt Mierzejewski 
