email: biuro@fzz.org.pl
tel: (+48) (22) 628 73 75
Logo Forum Zwiazkow Zawodowych

Forum Związków Zawodowych

W dniu 14.04.16, w Brukseli, w siedzibie Europejskiej Konfederacji Związków Zawodowych odbyła się konferencja pt. „Europejskie ramy odniesienia na rzecz przygotowania zawodowego”.  W programie spotkania kluczowym punktem było omówienie badania służącego analizie najnowszych osiągnięć w zakresie strategii przygotowania zawodowego na szczeblu krajowym i europejskim w 20 krajach Unii Europejskiej (w tym Polski) biorących udział w projekcie.

Thiebaut Weber – Sekretarz Konfederalny EKZZ, podkreślił, iż potrzebne są dalsze zmiany w programach przygotowania zawodowego, które muszą ułatwić młodym ludziom przechodzenie od systemu edukacji do rynku pracy. Pomimo, iż obserwujemy swoiste odrodzenie zainteresowania praktycznymi strategiami praktyk zawodowych, liczba młodych osób objętych tymi programami – spada, a ewentualne zwiększenie liczby miejsc na praktykach odbywa się kosztem obniżenia ich jakości; ponadto, zwiększa się ilość osób, którzy po rozpoczęciu praktyk, rezygnują w trakcie i ich nie kończą – te i inne zjawiska, jak ujął to prowadzący, potrzebują pilnej poprawy.

W panelu dyskusyjnym nt. wyzwań i rozwiązań, co do lepszego funkcjonowania przygotowania zawodowego, wzięli udział wszyscy obecni przedstawiciele EKZZ, różnych sektorów, z  poszczególnych krajów członkowskich. Przedstawiono rozmaite wyzwania/problemy w tworzeniu praktyk zawodowych, np.:

  1. problemy finansowe (np. Portugalia, Bułgaria, Polska, Łotwa) – wytypowanie jednostki odpowiedzialnej za finansowanie praktyk (państwo czy pracodawca)
  2. potrzeba wzajemnego zaufania w relacji szkoła a przedsiębiorca
  3. wiedza zdobyta w szkole i możliwości korzystania z niej w miejscu pracy czyli odpowiednie dostosowanie (Polska)
  4. likwidacja tzw. „niby – praktyk”, w czasie których wykonuje się obowiązki pracownicze, za wynagrodzenie przeznaczone dla praktykanta

W czasie dyskusji podkreślono ogromną wagę związków zawodowych, które są zobowiązane do monitorowania i wysyłania swoich komentarzy i żądań, oraz umiejętnego wykorzystania ich w dialogu społecznym z pracodawcami.

W badaniach, o których mowa wyżej, Polska, jako jeden z 20 badanych krajów również przedstawiła, pisemnie, swój komentarz dot. szkolnictwa zawodowego. Podobnie jak w większości krajów Europy Wschodniej i Środkowej UE, w Polsce obowiązują do tej pory przepisy odpowiadające definicji CEDEFOP (Europejskiego Centrum Rozwoju Kształcenia Zawodowego) dot. rzemiosła – czyli zdecydowaną większość kształcenia zawodowego stanowi kształcenie w placówkach oświatowych i tzw. szkolenia czeladnicze. Podstawą ram prawnych dotyczącą praktyk zawodowych określa rozdział 9 Kodeksu Pracy. Przygotowanie czeladników w rzemiośle określono na poz. 3 KRK. Uczniowie podpisują umowę z pracodawcą, definiującą minimalne wymogi, posiadają status pracowników, mogą wstępować do związków zawodowych (dane z „A European Quality Framework for Apprenticeships” – A European Trade Union Proposal, wydanym na potrzeby konferencji).

Część państw członkowskich (w tym Polska) z Europy Wsch. i Środkowej rozważa sposoby wprowadzenia w życie systemów przygotowania zawodowego lub ich elementów – opracowano projekty i inicjatywy, które mają zostać uwzględnione w Programie Operacyjnym Rozwój Zasobów Ludzkich w l. 2014 – 2020.

W podsumowaniu konferencji – T. Weber, M. Creagh i A. Roman jako prowadzący poszczególne panele, sformułowali wezwanie dla Rady Europejskiej i Komisji Europejskiej do:
  1. zaproponowania europejskich ram odniesienia na rzecz przygotowania zawodowego, zawierających jasną definicję i szereg szczegółowych norm i kryteriów jakości
  2. zapewnienia, że instrumenty edukacyjne i szkoleniowe w UE bezpośrednio dotyczyć będą jakości przygotowania do zawodu
  3. uruchomienia inicjatywy na rzecz ambitnej mobilności w ramach programu Erasmus+, która do 2020 r. pozwoli wielu uczniom zdobywać wiedzę i pracować w innych krajach UE EKZZ zdecydowanie popiera ideę wdrażania europejskich ram odniesienia na rzecz przygotowania zawodowego, o szerokim zakresie i w oparciu o wspólne standardy jakości.  

Opracowanie: Dagmara Iwanciw, WZZ Solidarność Oświata